اخلاق کشاورزی از منظر ارزش های اسلامی در حوزه آب
کد مقاله : 1322-FCEAF (R3)
نویسندگان
مصطفی نادرعفیف *1، علیرضا رفیعی پور2، فهیمه شمس الهی3، محمد صادق عطاریان خسروشاهی4
1عضو نظام دامپزشکی استان همدان
2مدیرکل دامپزشکی استان البرز
3محقق و پژوهشگر دینی و فعال زیست محیطی
4کارشناس اداره کل دامپزشکی استان البرز
چکیده مقاله
آب، یکی از عناصر حیات بخش در عالم می باشد که اساسی ترین سنگ زیرین خلقت بشر و کل عالم هستی را تشکیل می دهد و به عنوان یکی ازکلیدی ترین عناصر دخیل در توسعه اجتماعی و سیاسی کشورها به شمار می آید.کمبود منابع آب،یکی از عوامل مهم بازدارنده توسعه در بخش کشاورزی،اقتصادی واجتماعی در بیشترکشورهای درحال توسعه است.در ایران نیزمحدودیت های منابع آب وتقاضای روز افزون برای مصرف آن در بخش های مختلف،بر اهمیت و حساسیت مدیریت بهینه آن افزوده است.بخش کشاورزی بزرگترین مصرف کننده منابع آب شیرین است.
تاکنون مسائل مربوط به اخلاق آب بیشتردر حوزه اخلاق زیست محیطی مورد بحث قرار گرفته اند.لازم است به اخلاق در حوزه آب به عنوان یک اخلاق کاربردی در حوزه کشاورزی که مبتنی بر شناخت آب به عنوان یک الزام برای زندگی است توجه بیشتری شود. مسئله آب آنقدر مهم است که نباید برای حل بحران آن فقط داده های تکنیکی را لحاظ نمود بلکه باید داده های اجتماعی، اخلاقی و فرهنگی نیز مورد استفاده قرار گیرد.
ترویج اخلاق کشاورزی از منظر اسلام،که کامل ترین دستور زندگی بشریت است،بهترین شیوه جهت فایق آمدن بر بحران های موجود،مخصوصا در حوزه آب است.در منابع دینی،از جمله آیات وروایات،اشارات گوناگونی به جایگاه آب شده و نکات ظریفی در آن دیده می شود.این پژوهش به روش توصیفی وتحلیلی با شیوه گردآوری،فیش ها و به صورت کتابخانه ای انجام گرفته است و اهداف آن تدوین راهکارهای دینی جهت تحول رفتاری انسان ها در حوزه اخلاق کاربردی کشاورزی در حوزه آب می باشد.
بررسی ها نشان می دهد که اسلام دارای اصول اخلاقی و عملی ارزشمندی چون مسئله عدالت در حوزه فردی واجتماعی، صرفه جویی و ابزار صرفه جویی،امانت داری،رعایت حقوق دیگران و حرمت اسراف وآلودگی آن است.در این پژوهش سعی شده است،آب از منظر اسلام بخصوص،آیات و روایات و فقه اسلامی مورد کاوش قرارگیرد.
کلیدواژه ها
ارزش های اسلامی، اخلاق کشاورزی، اخلاق کاربردی، آب
وضعیت: چکیده برای ارائه به صورت پوستر پذیرفته شده است