| اصول اخلاق کشاورزی از منظر دین اسلام |
| کد مقاله : 1265-FCEAF (R1) |
| نویسندگان |
|
میثم منتی زاده1، طاهر عزیزی خالخیلی *2 1محقق، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان، پردیس بروجرد 2استادیار دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری |
| چکیده مقاله |
| در طول چند دهه اخیر اخلاق کشاورزی به عنوان یکی از شاخه های اخلاق کاربردی، توسط اندیشمندانی که ریشه بحران های اکولوژیکی را فلسفی و روانشناختی می دانند، توسعه پیدا کرده است. اخلاق کشاورزی بر ارزش گذاری محیط زیست تاکید داشته و در تلاش است تا اخلاق را بر تعاملات و ارتباطات بین بشر و محیط زیست حاکم نماید. پژوهش حاضر به شیوه کتابخانه ای و با هدف تبیین مفهوم اخلاق محیط زیست و ارائه اصول اخلاقی حفاظت از محیط زیست از منظر دین اسلام اجرا شده است. نتایج تحقیق نشان داد که چهار دیدگاه در مورد بنیان های اخلاق محیط زیست وجود دارد: اخلاق عاطفی، اخلاق عقلی، اخلاق علمی و اخلاق دینی. همچنین، سه دسته نظریات شاخص در باب درستی یا نادرستی رفتارهای انسانی در تعامل با محیط زیست وجود دارد که عبارتند از: نظریات غایت گرایانه(تشخیص درستی یا نادرستی اعمال و رفتار انسانها برحسب پیامدهای آنها)؛ وظیفه گرایانه(تشخیص درستی یا نادرستی یک فعل برمبنای درک وجدانی)؛ نظریه فضایل محیط زیستی(فضیلت های طرفدار حفاظت محیط زیست مثل مسئولیت پذیری، اعتدال، حفاظت، صرفه جویی، دوراندیشی و...). در این بین، اخلاق اسلامی، دستورات الهی را مستنبط از وحی الهی دانسته و بنابراین، تعیین ارزش یا ضد ارزش بودن افعال و تصمیمات انسانی در ارتباط با محیط زیست، تابع حسن فعلی و حسن فاعلی در تحصیل کمال نفس در راستای قرب الهی می داند. برخی از مهمترین اصول اخلاق حفاظت محیط زیست از منظر دین اسلام عبارتند از: اصل امانتداری، اصل عدالت (عدالت درون نسلی و بین نسلی)، اصل اعتدال و میانه‌روی، اصل مسئولیت‌پذیری، اصل پرهیز از اسراف، و اصل قناعت. |
| کلیدواژه ها |
| اخلاق محیط زیست، اخلاق دینی، امانت الهی، مسئولیت پذیری، قناعت، اعتدال. |
| وضعیت: چکیده برای ارائه شفاهی پذیرفته شده است |
